نقش ورزش در دوران سالمندی از دیدگاه رازی، حکیم میسری، ابنسینا و جرجانی
مجله تاریخ پزشکی - علمی پژوهشی,
دوره 3 شماره 7 (1390),
30 October 2013
,
صفحه 57-76
https://doi.org/10.22037/mhj.v3i7.5180
چکیده
دوران سالمندی یک پدیده طبیعی میباشد که در آن فعالیتهای بدنی، روحی و روانی فرد کاهش پیدا کرده و این تغییرات فیزیولوژیک در افراد مختلف یکسان بوده، اما سرعت انجام آن میتواند متفاوت باشد. تغییرات بدنی این دوران شامل کاهش و ضعف قدرت بدنی، اندامها، نسوج، کاهش کارایی دستگاه گوارش، کاهش هضم و جذب غذا و... و نیز اختلال و فقدان تعادل روانی، افسردگی، ناامیدی و احساس بیهودگی و نظایر آن میباشند. بیتوجهی و عدم رسیدگی به جسم و روان در این دوران موجب تسریع در پیری زودرس و نهایتاً منجر به مرگ زودرس میشود. سالمندی و توجه به بهداشت جسمی و روحی و روانی ایشان از زمانهای گذشته، بهویژه در طب سنتی و طب اسلامی مورد توجه دانشمندان این حوزه بوده و هر کدام برنامههای علمی مفصلی براي این دوران تبیین و توصیه نمودهاند؛ از جمله این دانشمندان، رازی، ابن سینا و جرجانی میباشد که در کتب طبی خویش بخشهای ویژهای برای طب سالمندان خصوصاً بهداشت، ورزش و تحرک سالمندان ملحوظ نموده و دستوراتی را ابراز نمودهاند. در این مقاله با استفاده از روش مطالعه تاريخي و مروري منابع طبي قديمي و مقالات تهيه شده در اين خصوص، سعی میشود دیدگاه هر کدام از این بزرگان را در زمینه دوران سالمندی که در قرون گذشته با استفاده از علم بلیغ و تجربه وزین و ناشی از تلاش طاقتفرسای خویش به آن دست یافتند، تبیین نماییم.
- سالمندي؛ رازي؛ ابن سينا؛ جرجاني
ارجاع به مقاله
مراجع
ـ ابن سینا، قانون در طب. کتاب اول. فن دوم. تعلیم اول. نسخه رایانهای. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، معاونت تحقیقات و فناوری.
ـ ابن سینا. قانون در طب. کتاب اول. فن سوم. تعلیم سوم. برنامه بهداشت سالخوردگان. نسخه الكترونيك معاونت تحقيقات و فنآوري وزارت بهداشت، [آخرين دسترسي 31/5/1390):
ـ جرجانی، سیداسماعیل. (1383). ذخیره خوارزمشاهی. به کوشش محمدتقی دانشپژوه و ایرج دانشیار. تهران: المعی.
ـ جرجانی، سید اسماعیل. (1377). خفی علایی. به کوشش علیاکبر ولایتی و محمود نجمآبادی. چاپ 2. تهران: انتشارات اطلاعات. [آخرين دسترسي 31/5/1390):
http://www.elib.hbi.ir/persian/TRADITIONAL-MEDICINE/JORJANI/JORJANI_KHOFE_ALAEI_EBOOK/JORJANI2.htm
ـ حاتمي، حسين: مباني طب سالمندان در قانون ابن سينا: در كتاب سيري در پزشكي نياكان، نسخه الكترونيك معاونت تحقيقات و فنآوري وزارت بهداشت، [آخرين دسترسي 31/5/1390):
http://www.elib.hbi.ir/persian/TRADITIONAL-MEDICINE/TRADITIONAL_MEDICINE/03_NIAKAN.pdf
ـ حامدی وفا، فرزانه. (1387). دیدگاه ابنسینا و جرجانی در خصوص بهداشت سالمندان. مجله طب و تزکیه. شماره 69ـ68.
ـ حكيم ميسري خراساني. (1366). دانشنامه حکیم میسری. به کوشش برات زنجانی. انتشارات دانشگاه مگ گیل (شعبه تهران). چاپ 1. تهران.
ـ رازی، محمد بن زکریا. المنصوري في الطب. به کوشش حازم صدیقی و محمد ابراهیم ذاکر. دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی تهران.
ـ محقق، مهدي. (1369). دومین بیست گفتار... . تهران: دانشگاه تهران.
ـ نفیسی، ابوتراب. (1364). پژوهش در مبانی عقاید سنتی پزشکی مردم ایران. اصفهان: انتشارات مشعل.
ـ يونت، ليزا. (1385). تاریخ پزشکی (ترجمه رضا ياسائي). تهران: ققنوس.
- چکیده مشاهده شده: 1498 بار
- PDF (English) دانلود شده: 765 بار