وابستگی مسیر به مثابة یک روش پژوهش جامعه شناسی تاریخی پزشکی: یک پارادایم تاریخی دانش پزشکی
مجله تاریخ پزشکی - علمی پژوهشی,
دوره 4 شماره 11 (1391),
13 تیر 2013
,
صفحه 45-72
https://doi.org/10.22037/mhj.v4i11.4228
چکیده
پژوهش تاریخی همواره به آن دسته از اعمال گذشته انسان اهتمام داشته است که معنایی اجتماعی دارند و بسياري از پديده هاي جامعه شناسی تاریخی پزشکی را می توان با روش وابستگي مسير به نحوی مناسب تبیین کرد. هدف اصلي اين مقاله آن است كه تحليل وابستگي مسير را به عنوان يك روش مؤثر در پژوهش جامعه شناسی تاريخي پزشکی بسط دهد. در این مطالعه، با یک روش تحلیل مفهومی- مقایسه ای، برای مطالعه جزئیات کامل موارد پزشکی، يافته هاي زمينه مفاهيم با مستندات خرده موارد مطالعه مقايسه شده است. یافته ها نشان می دهد در چارچوب وابستگي مسير دو نوع اصلی توالي بررسي مي شود. نوع نخست، تحلیل وابستگي مسير توالی خود تقويت كننده است. توالی هایی كه ابتدا شكل مي گيرند و سپس يك الگوي نهادي پزشکی را بازتوليد مي كنند. دومين نوع تحليل وابستگي مسير، بررسي توالی واكنشي است. در وابستگي مسير، حلقه نهايي مورد توجه ويژه پژوهشگر است و به عنوان نتيجه تلقی می شود. مطالعات وابستگي مسير بر مواردی انحرافي پزشکی نیز تأکید دارد. جهت گیری های تاریخی در کلیه جنبه های کار جامعه شناسی رو به پیشرفت است اما در هیچ موردی لزوماً جهت گیری منحصر به فردی وجود ندارد. تحلیل وابستگی مسیر نیز ذاتأ خوب یا بد نیست بلکه تنها یک روش بالقوه مطالعه در پژوهش جامعه شناسی تاریخی پزشکی است و از آن می توان به عنوان یک پارادایم تاریخی دانش پزشکی یاد نمود.
- تاریخ پزشکی؛ جامعه شناسی تاریخی؛ رویکرد تحلیلی؛ نهاد پزشکی؛ وابستگی مسیر
ارجاع به مقاله
مراجع
آرمسترانگ، دیوید.، توکل، محمد. (1387). جامعه شناسی پزشکی، تهران: انتشارات حقوقی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی، مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی.
ادیب حاج باقری، محسن.، پرویزی، سرور.، صلصالی، مهوش. (1386). روش های تحقیق کیفی، تهران: بشری و تحفه.
استنفورد، مایکل. (1382). درآمدی بر فلسفه تاریخ، ترجمه احمد گل محمدی، تهران: نشر نی.
اسکاچپول، تدا. (1388). دستور کارهای نوظهور و راهبردهای تکرارشونده در جامعه شناسی تاریخی. در بینش و روش در جامعه شناسی، تدا اسکاچپول (صص 491-539)، ترجمه هاشم آقاجری، تهران: نشر مرکز.
پوپر، کارل. (1350). فقر تاریخیگری، ترجمه احمد آرام، تهران: خوارزمی.
ساعی، علی. (1386). روش تحقیق در علوم اجتماعی (با رهیافت عقلانیت انتقادی)، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کنب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت).
شرت، ایون. (1390). فلسفه علوم اجتماعی قاره ای: هرمنوتیک، تبارشناسی و نظریه انتقادی از یونان باستان تا قرن بیست و یکم، ترجمه هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
فی، برایان. (1386). فلسفه امروزین علوم اجتماعی: نگرش چند فرهنگی، ترجمه خشایار دیهیمی، تهران: طرح نو.
کلاک، کیتسن.، رابرتس، جورج سیدنی. (1362). مقدمهای بر روش تحقیق در تاریخ، ترجمهً اوانس اوانسیان، تهران: اساطیر.
مسعودنیا، ابراهیم. (1389). جامعه شناسی پزشکی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
مکالا، سیبیین. (1387). بنیادهاي علم تاریخ، چیستی و اعتبار شناخت تاریخی، ترجمۀ احمد گل محمدي، تهران: نشر نی.
نوذري، حسینعلی. (1387). فلسفه تاریخ، روش شناسی و تاریخ نگاري، تهران: طرح نو.
وایت، کوین. (1391). درآمدی بر جامعه شناسی سلامت و بیماری، ترجمة محسن ناصری راد، تهران: انتشارات حقوقی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی، مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی، انجمن علمی حقوق پزشکی ایران.
Béland, Daniel. (2010). Policy change and health care research. Journal of Health Politics, Policy and Law 35 (4): 615–41.
Brown, Lawrence D. (2010). Pedestrian paths: Why path-dependence theory leaves health policy analysis lost in space, Journal of Health Politics, Policy and Law 35 (4): 643–61.
Danto, Elizabeth Ann. (2008). Historical research, 1th ed, USA: Oxford University Press.
Dray, W. H. (1993). Philosophy of history, 2nded, Prentice Hall, Inc.
Feder-Bubis, Paula., Chinitz, David. (2010). Punctuated equilibrium and path dependency in coexistence: The Israeli health system and theories of change, Journal of Health Politics, Policy and Law 35 (4): 595–614.
Geuss, R. (1999). Nietsche and genealogy. In morality, culture and history. Cambridge: Cambridge University Press.
Haeder, Simon F. (2012). Beyond path dependence: Explaining healthcare reform and its consequences, The Policy Studies Journal (40) S1: 65-86.
Lewenson, Sandra B., Herrmann, Eleanor Krohn. (2007). Why do historical research? In Capturing nursing history: a guide to historical methods in research (pp. 1-18), Sandra B Lewenson and Eleanor Krohn Herrmann, 1th ed, Springer Publishing Company.
Liebowitz, S. J., Margolis, S. E. (1995). Path dependence, lock-in, and history. Journal of Law, Economics and Organization 11: 205-226.
Light, D.J.R. (2008). Comparing health care systems: lessons from east and West Germany. In Peter Conrad, Sociology of health and illness: critical perspectives, 8th ed, New York: St Martins.
Mahoney, James. (2000). Path dependence in historical sociology, theory and society (29) 4: 507-548.
Mahoney, James. (2003). Strategies of causal assessment, In Comparative historical analysis in the social sciences edited by James Mahoney and Dietrich Rueschemeyer, Cambridge: Cambridge University Press.
Mahoney, James. (2005). Comparative historical methods, In Handbook of qualitative research, N. K. Denzin & Y. S. Lincoln, 2th ed, pp. 83-101, Thousand Oaks, CA: Sage.
Mandelbaum, Maurice. (1983). The problem of historical knowledge, Johns Hopkins University Press.
Morgan, M., Calnan, M., Manning, N. (1985). Sociological approaches to health and medicine, London, Croom Helm.
Page, Scott E. (2006). Path dependence, Quarterly Journal of Political Science 1: 87–115.
Pfau-Effinger, Birgit. (2004). Culture and path dependency of welfare state development, paper presented at the ESPANET conference.
Sreedharan, E. (2007). A manual of historical research methodology, South Indian Studies.
Wilsford, David. (2010). The Logic of policy change: structure and agency in political life. Journal of Health Politics, Policy and Law 35 (4): 663–80.
- چکیده مشاهده شده: 936 بار
- PDF (English) دانلود شده: 1578 بار