کمبود اخلاط، حلقهای مفقوده در تشخیص افتراقی بیماریها
مجله تاریخ پزشکی - علمی پژوهشی,
دوره 3 شماره 9 (1390),
28 مرداد 2012
,
صفحه 187-201
https://doi.org/10.22037/mhj.v3i9.3436
چکیده
بدن انسان از اخلاط اربعه به وجود آمده است و صحت بدن با اعتدال اخلاط در کیفیت و کمیت محقق میشود. اگر یک یا همه اخلاط در کمیت زیاد باشند موجب امتلا و بیماریهای خاص خلط مربوط میگردند و چنانچه بعضی از اخلاط از آنچه که مورد نیاز است کمتر باشند موجب بیماری و چه بسا مرگ میشوند. کمبود یک خلط میتواند بهصورت کاذب موجب بروز علایم افزایش خلط مقابل گردد و در صورتی که این اختلال تشخیص داده نشده و بهعنوان غلبه خلط تحت درمان قرار گیرد نه تنها بهبودی حاصل نمیگردد بلکه ممکن است عوارض نامطلوبی را نیز بهدنبال داشته باشد.
در کتابهای طب سنتی ایران کمبود اخلاط در فصل مستقلی مورد بحث واقع نشده است و حکما به صورت پراکنده به این مطلب اشاره کردهاند. به همین سبب با جستجو در متون اصلی طب سنتی دیدگاه حکما بررسی و تبیین گردید.
- کمبود خلط؛ صفرا؛ سودا؛ بلغم؛ دم؛ طب سنتي ايران؛ تشخیص افتراقی
ارجاع به مقاله
مراجع
ـ اهوازی، علی ابن عباس، (1387هـ.ش.)، کامل الصناعة الطبیة، تصحیح و تحقیق: مؤسسه احیای طب طبیعی به سفارش مؤسسه مطالعات تاريخ پزشكي، طب اسلامي و مكمل، انتشارات جلالالدین، مجلّد 1
ـ ابنهندو، (1387هـ.ش.)، مفتاحالطب، تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی ایران، شماره نشر:70، دوره دوم، چاپ اول
ـ الازری، ابراهیم بن عبد الرحمن بن ابی بکر، (1382هـ.ش.)، تسهیل المنافع في الطب و الحکمه. قرن نهم، تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی ایران، شماره نشر: سربی 4، چاپ اوّل، مجلّد اول
ـ سیوطی، جلالالدین عبدالرحمن، (2007م.)، الرحمه في الطب و الحکمه. بیروت: انتشارات: موسسه الاعلمی للمطبوعات
ـ گابریل، استاکس؛ براک، پومرانز، (1384هـ.ش.)، اصول طب سوزنی، ترجمه: دکترحسین خدمت، دکتر علیاصغر نویدی، دکتر محمدتقی حلیساز، تهران: انتشارات تیمورزاده، نشر طبیب
ـ بوعلی سینا، شیخالرئیس، (1425 هـ.ق.)، قانون في الطب، تحقیق: شمسالدین، ابراهیم. بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، مجلّد 1
ـ آملی، شمسالدین محمدبن محمود، شرح قانون آملی، نسخه خطی مجلس شورای اسلامی، شماره6060
ـ قرشی، علاءالدین ابی الحسن علی بن ابیالحزم، شرح بر قانون، نسخه خطی مجلس شورای اسلامی، شماره 6054
ـ گیلانی، علی، شرح قانون گیلانی، نسخه خطی مجلس شورای اسلامی، شماره 6062
ـ بوعلی سینا، شیخالرئیس، (1425 هـ.ق.)، قانون في الطب، تحقیق: شمسالدین، ابراهیم، بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، مجلّد 3
ـ چشتی، حکیم اعظمخان، (1383هـ.ش.)، اکسیر اعظم، تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی طب اسلامی و مکمل، شماره نشر 41 سنگی، مجلّد 2
ـ عقیلی خراسانی، سید محمد حسین، (1385هـ.ش.)، خلاصة الحکمه، تصحیح اسماعیل ناظم، قم: انتشارات اسماعیلیان، مجلّد 1
ـ حکیم شمسالدین احمد، (1384هـ.ش.)، خزائن الملوک. تهران: موسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی ایران، شماره نشر: 62 سنگی، چاپ اول
ـ جرجانی، سید اسماعیل، (1355هـ.ش.)، ذخیره خوارزمشاهی، تهران: بنیاد فرهنگ ایران، چاپ عکسی
ـ الازدی، ابومحمد عبدالله بن محمد، (1387هـ.ش.)، ماء، تصحیح و تحقیق: حمودی هادی حسن، تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی ایران، شماره نشر: 58، چاپ اوّل، مجلّد دوم
ـ عبیدالله بن محمود، محمد بن محمد عبدالله، (1383هـ.ش.)، تحفهخانی، مؤسسه تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی ایران، شماره نشر 27 متفرقه
ـ ارزانی، محمد اکبر، مفرحالقلوب، چاپ لاهور، بیتا
ـ کازرونی، سدیدالدین، المغنی في شرح الموجز في الطب، نسخه خطی مجلس شورای اسلامی، شماره 7835
ـ مصری، قطبالدین، شرح قانون، نسخه خطی مجلس شورای اسلامی، شماره 6058
ـ نفیس بن عوض کرمانی، برهانالدین، (1387هـ.ش.)، شرح الموجز (شرح نفیسی)، تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی ایران، شماره نشر: 79، شماره انفرادی: 129، چاپ اول، مجلّد 2
ـ خجندی، فخرالدین، تنقيح المكنون من مباحث القانون، نسخه خطی کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، شماره 1838
ـ نوربخش، شاه بهاءالدین بن شاه قاسم بن سید محمد حسین (بهاءالدوله رازی)، (1382هـ.ق.)، خلاصة التجارب، تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی ایران، شماره نشر: 30 سنگی، چاپ یکم، مجلّد اول
ـ اقسرائی، جمالالدین محمد بن محمد، حل الموجز، نسخه خطی مجلس شورای اسلامی، شماره 4770
ـ حکیم الاذری، (1387هـ.ش.)، مختصر في الطب از رسائل سبعه در طب، داروسازی و آموزش پزشکی. تهران: مؤسسه مطالعات تاريخ پزشكي، طب اسلامي و مكمل دانشگاه علوم پزشکی ایران، شماره نشر: 70، چاپ اول، مجلّد دوم، شماره انفرادی: 116، صص 55ـ54
ـ ابن نفیس (قرشی)، علی بن ابیالحزم، (2001م.)، الموجز في الطب، تحقیق استاد عبدالکریم الغرباوی، قاهره: وزارت اوقاف مجلس الاعلی للشئون الاسلامیه، چاپ سوم
ـ ناینی اصفهانی، ابوالقاسم، (1387هـ.ش.)، تحفه ناصریه، چاپ یکم، شماره نشر: 71، مجلّد دوم، شماره انفرادی 121، تهران: موسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی ایران
ـ موفقالدین، اسماعیل بن هبة الله بن جمیع، الارشاد لمصالح الانفس و الاجساد، نسخه خطی مجلس شورای اسلامی، شماره 6067
ـ شیرازی، قطبالدین، تحفه سعدیه، نسخه خطی مجلس شورای اسلامی، شماره 5058
- چکیده مشاهده شده: 451 بار
- PDF (English) دانلود شده: 912 بار