استدلالهای شیب لغزنده: مطالعه موردی دیدگاههای هاف لافولیت
مجله اخلاق زیستی- علمی پژوهشی,
دوره 4 شماره 13 (1393),
19 September 2016
,
صفحه 29-53
https://doi.org/10.22037/bioeth.v4i13.13852
چکیده
استدلالهای شیب لغزنده از جمله ابزارهای پر کاربردِ ارزیابی در اخلاق هستند. صورت بندی سادهی این استدلالها چنین است: 1) اگر فعل x را مجاز بدانیم و اجازه انجام آن را بدهیم، آنگاه چنین تجویزی به تدریج به انجام فعل y خواهد انجامید. 2) فعل y اخلاقاً فعلی نادرست است. 3) فعل x را نباید مجاز دانسته و اجازه انجام آن را بدهیم (نتیجه). فیلسوفان اخلاق دربارهی ساختار دقیق، شکلهای گوناگون و اعتبار این نوع استدلالها سخنهای بسیار گفتهاند. یکی از فیلسوفان اخلاق در دورهی معاصر که در این باب به پژوهش و اظهار نظر پرداخته، هاف لافولیت است. او معتقد است مؤلفهی اصلی این استدلالها که در مقدمه اول آنها وجود دارد اما به آن تصریح نمیشود و یا از آن غفلت میشود «احتمالِ» وقوعِ تالی آنهاست، لذا باید قیدِ «احتمال» در نتیجهی این استدلالها ذکر شود. ذکر نکردن «احتمال» در نتیجه ی استدلال، نوعی غفلت -و از نظر ما مغالطه- است، و از سوی دیگر ذکر کردن آن، قدرت اقناع کنندگیِ استدلال را از بین میبرد. از نظر وی در صورتی که قید «احتمال»در استدلال ذکر شود، به طور قطع استدلال، استدلال شیب لغزنده خواهد بود ،اما به جهت وجود قیدِ احتمال، به لحاظ منطقی استدلالی نامعتبر است و اگر قید «ضرورت» ذکر شود، استدلال معتبر خواهد بود، اما دیگر استدلالِ شیب لغزنده نیست و «استدلال استقراییِ صریح» یا «استدلال علّیِ صریح» خواهد بود که به لحاظ منطقی هر دو معتبرند. نوشتار حاضر ضمن معرفی دیدگاههای هاف لافولیت در این خصوص، نقاط ضعف دیدگاههای وی را بیان کرده و از این موضع دفاع خواهد کرد که با رعایت شرایطی چند، این استدلالها میتوانند معتبر بوده و در مباحث اخلاقی به کار گرفته شوند.
- استدلال شیب لغزنده؛ احتمال؛ ضرورت؛ اخلاق
ارجاع به مقاله
مراجع
الحلّی، جمال الدین حسن بن یوسف، الجوهر النضید فی شرح منطق التجرید، تحقیق و تعلیق محسن بیدارفر ،انتشارات بیدارفر، 1381.
الشیرازی، صدر الدین محمد، التنقیح فی المنطق، تصحیح و تحقیق غلامرضا یاسی پور، با مقدمه دکتر احد فرامرز قراملکی، چ 1، تهران، بنیاد حکمت صدرا، 1378.
المظفر، محمد رضا، المنطق، تصحیح سید مصطفی حسینی دشتی ،چ1، تهران، موسسه فرهنگی آرایه، 1381.
Arras, John D., Slippery Slope Arguments, In: Becker, Lawrence C. & Becker, Charlotte B, Encyclopedia of Ethics , Routledge , 2000.
Bunnin, Nicholas & Yu, Jiyuan, The Blackwell Dictionary of Western Philosophy, Wiley- Blackwell, 2009.
Driver, Julia, Ethics: The fundamentals, Blackwell Publishing, 2007.
Enoch , David , Once You Start Using Slippery Slope Arguments , You 're on a Very Slippery Slope , Oxford Journal of Studies , Vol.21 , no. 4 ( 2001) , pp. 629 - 647.
Harris, Jr, C, E, Applying Moral Theories, Wadworth, 2003.
Lafollette, Hugh, the Practice of Ethics, Blackwell Publishing, 2007.
Lafollette, Hugh, Living on Slippery Slope, the Journal of Ethics (2005) 9: 475 - 499.
Lomasky, Loren E., Concept of Person, In: Becker, Lawrence C. & Becker, Charlotte B, Encyclopedia of Ethics, Routledge, 2000.
Pojman, Louis P. Life and Death: Grappling with the Moral Dilemmas of Our Time,Wadsworth Publishing Company , 2000.
Tubbs Jr., James B., A Handbook of Bioethics Terms, Georgetown University Press, 2009.
Whitman, Jeffrey P., The Many Guises Of the Slippery Slope Argument, Social Theory and Practice, Vol. 20 , No.1 ,Spring 1994
- چکیده مشاهده شده: 671 بار
- PDF دانلود شده: 99 بار